परिचयः - सुभाषितम् #08

« Previous Home Next »

गुणेषु क्रियतां यत्नः किमाटोपैः प्रयोजनम् ।
विक्रीयन्ते न घण्टाभिर्गावः क्षीरविवर्जिताः ॥

पदविभागः च प्रतिपदार्थम् | अन्वयविश्लेषणम् | अन्वयः च तात्पर्यम्

Go Top

पदविभागः	विवरणम्	प्रतिपदार्थम्
गुणेषु	गुण / पुं / स.वि / ब.व	qualities
क्रियताम्	कृ + कर्मणि लोट् / प्र.पु / ए.व	let it be done
यत्नः	यत् + भावे नङ् / पुं / प्र.वि / ए.व पदविवरणम् :- यत् + भावे नङ् = यत्न / पुं	effort
किम्	किम् / नपुं / प्र.वि / ए.व	what
आटोपैः	आटोप / पुं / तृ.वि / ब.व पदविवरणम् :- आङ् + टुप + घञ् = आटोप / पुं	by proudly showing off
प्रयोजनम्	प्रयोजन / नपुं / प्र.वि / ए.व पदविवरणम् :- प्र + युज् + ल्युट् / नपुं	use
न विक्रीयन्ते	वि + क्री + कर्मणि लँट् / प्र.पु / ब.व	do not sell
घण्टाभिः	घण्टा / स्त्री / तृ.वि / ब.व	by the bell
गावः	गो / पुंस्त्री / प्र.वि / ब.व	the cows
क्षीरविवर्जिताः	क्षीरविवर्जिता / स्त्री / प्र.वि / ब.व पदविवरणम् :- क्षीर / नपुं वि + वृज् + क्त = वर्जित / पुं & नपुं वर्जित + टाप् = वर्जिता / स्त्री समासविवरणम् :- [बहुव्रीहिसमासः] यस्याः क्षीरं विवर्जिता सा क्षीरविवर्जिता / स्त्री	one who is devoid of milk

Go Top

अन्वयः (Prose order)	तात्पर्यम् (Purport)
गुणेषु यत्नः क्रियताम् । आटोपैः किं प्रयोजनम् (भवति) ?	Let the effort by made through the qualities. What is the use in show off?
क्षीरविवर्जिताः गावः घण्टाभिः न विक्रीयन्ते ।	Cow that does not give milk, does not sell by its bell (it wears around its neck).

« Previous Home Next »