शिक्षा - सुभाषितम् #13

« Previous Home Next »

सत्यं तपो ज्ञानमहिंसतां च
विद्वत्प्रणामं च सुशीलतां च ।
एतानि यो धारयते स विद्वान्
न तत्र शास्त्राध्ययनं हि कारणम् ॥

पदविभागः | अन्वयविश्लेषणम् | प्रतिपदार्थम् | अन्वयः | तात्पर्यम्

Go Top

पदविभागः	पदविवरणम्	प्रतिपदार्थम्
सत्यम्	सत्य / नपुं / द्वि.वि / ए.व	truth
तपः	तपस् / नपुं / द्वि.वि / ए.व	penance
ज्ञानम्	ज्ञान / नपुं / द्वि.वि / ए.व	knowledge
अहिंसताम्	अहिंसता / स्त्री / द्वि.वि / ए.व	non-violence
च	अव्ययम्	and
विद्वत्प्रणामम्	विद्वत्प्रणाम / पुं / द्वि.वि / ए.व विद् + वतुँप् = विद्वत् / पुं विद्वत् + प्र + नम् + भावे घञ् = विद्वत्प्रणाम / पुं	bowing before scholars
च	अव्ययम्	and
सुशीलताम्	सु + शीलता / स्त्री / द्वि.वि / ए.व	good conduct
च	अव्ययम्	and
एतानि	एतद् / नपुं / प्र.वि / ब.व	all these
यः	यद् / पुं / प्र.वि / ब.व	one who
धारयते	धृ + णिच् + लट् / प्र.पु / ए.व धृ + णिच् = धारय	practises
सः	तद् / पुं / प्र.वि / ब.व	he
विद्वान्	विद्वस् / पुं / प्र.वि / ए.व विद् + क्वसु = विद्वस् / पुं	wise man
न	अव्ययम्	not
तत्र	अव्ययम्	here
शास्त्राध्ययनम्	शास्त्राध्ययन / नपुं / द्वि.वि / ए.व अधि + इङ् + भावे घञ् = अध्ययन / नपुं शास्त्र + अध्ययन / नपुं	studying the science
हि	पादपूर्णारणार्थकम्	certainly
कारणम्	कारण / नपुं / द्वि.वि / ए.व	reason

Go Top

प्रतिपदार्थम्	अर्थः (Meaning)	अन्वयः (Prose order)	तात्पर्यम् (Purport)
सत्यं तपः ज्ञानम् अहिंसतां विद्वत्प्रणामं सुशीलतां च ।	Truth, penance, knowledge, non-violence, bowing before scholars and good conduct.	सत्यं तपः ज्ञानम् अहिंसतां विद्वत्प्रणामं सुशीलतां च । यः एतानि धारयते सः विद्वान् (भवति) । तत्र शास्त्राध्ययनं हि कारणं न (अस्ति) ।	Truth, penance, knowledge, non-violence, bowing before scholars and good conduct. One who practises these, is a wise man. Merely learning the science is not the reason (to call someone as wise).
यः एतानि धारयते सः विद्वान् (भवति) ।	One who practises these, is a wise man.
तत्र शास्त्राध्ययनं हि कारणं न (अस्ति) ।	Merely learning the science is not the reason (to call someone as wise).

« Previous Home Next »