शिक्षा - सूक्तिः #09
अव्यवस्थितचित्तस्य प्रसादोऽपि भयङ्करः ।
पदविभागः | पदविवर्णम् | प्रतिपदार्थम् |
---|---|---|
अव्यवस्थितचित्तस्य |
अव्यवस्थितचित्त / पुं / ष.वि / ए.व (अव्यवस्थितं चित्तं यस्य सः इति अव्यवस्थितचित्तः । तस्य इति अव्यवस्थितचित्तस्य ।) धातुविवरणम् :- स्था [ष्ठा गतिनिवृत्तौ ; भ्वादिः ; परस्मैपदी ; अकर्मकः ; अनिट्] (to stay, to stand) चित् [चितीँ संज्ञाने ; भ्वादिः ; परस्मैपदी ; अकर्मकः ; सेट्] (to perceive, to think, to observe, to see, to regain consciousness) पदविवरणम् :- वि + अव + स्था + क्त = व्यवस्थित / त्रि (-तः-ता-तं) (= steadied, unchanged) चित् + करणे क्त = चित्त / त्रि (-त्तः-त्ता-त्तं) (= perceived, thought) समासविवरणम् :- [नञ्-तत्-पुरुष-समासः] न व्यवस्थितः इति अव्यवस्थितः । (= unsteadied) [बहुव्रीहि-समासः] अव्यवस्थितं चित्तं यस्य सः इति अव्यवस्थितचित्तः । (= he, whose mind is unsteadied) |
he, whose mind is unsteadied |
प्रसादः |
प्रसाद / पुं / प्र.वि / ए.व धातुविवरणम् :- सद् [षदॢँ विशरणगत्यवसादनेषु ; भ्वादिः ; परस्मैपदी ; सकर्मकः ; अनिट्] (to go, to lose power, to be tired, to dry up, to destroy, to wither, to despond, to lose interest) पदविवरणम् :- प्र + सद् + घञ् = प्रसाद / पुं (= favour, kindness, aid, assistance) |
favour, kindness, propitiousness |
अपि | अपि / अव्ययम् | also |
भयङ्करः |
भयङ्कर / पुं / प्र.वि / ए.व धातुविवरणम् :- भी [ञिभी भये ; जुहोत्यादिः ; परस्मैपदी ; अकर्मकः ; अनिट्] (to fear, to be afraid of, to be anxious about) कृ [डुकृञ् करणे ; तनादिः ; उभयपदी ; सकर्मकः ; अनिट्] (to do, to act, to make) पदविवरणम् :- भी + अपादाने अच् = भय / नपुं (-यं) (= fear, alarm, fright, dread) भय + कृ + खच् = भयङ्कर / त्रि (-रः-रा-रं) (= causes fear, alarm, fright, dread) |
causes fear |
विषयः | विवरणम् |
---|---|
अन्वयः | अव्यवस्थितचित्तस्य प्रसादः अपि भयङ्करः (अस्ति) । |
Purport | Favour from a person of unsteady mind, also causes fear. |
Comments
Post a Comment