छन्दः परिचय ।
॥ छन्दः परिचयः ॥
- छन्दः इत्युक्ते वेदः, पद्यम्, इच्छा, आह्लादनम् , विन्यासम् ।
- वेदः → पाणिनीय सूत्रेषु " छन्दसि " इति पदं वैदिक~प्रयोगान् उद्दिश्य कथयति ।
- पद्यम् → साहित्यदर्पणे " छन्दोबद्धपदं पद्यम् " इति उक्तम् ।
- इच्छा → स्वच्छन्दम् ( = इछानुसारम् ) ।
- आह्लादनम् → छन्दयति ( = आह्लादयति ) , आनन्ददायकः ।
- विन्यासम् → अक्षराणां विन्यास~विशेषः, वर्ण~विन्यासम् ।
- छन्दः वेदाङ्गेषु अपि अन्तर्भवति ।
-
शिक्षा व्याकरणं छन्दः निरुक्तं ज्योतिषं तथा ।
कल्पश्चेते षडङ्गानि वेदस्याहुर्मनीषिणः ॥
Comments
Post a Comment